Soja

Soja is een van de zogenaamde acht grote allergenen die ook in de EU worden gereguleerd. Daarom geldt in bijna alle landen ter wereld een etiketteringsplicht op voeding voor het ingrediënt.

De sojaboon (Glycine maxima) uit de leguminosafamilie bestaat voor meer dan 35% uit eiwitten en is daarmee een belangrijke plantaardige eiwitbron voor menselijke consumptie. Sojaproducten, zoals sojasaus, sojamelk, tofu, miso en tempeh, worden steeds populairder. Bovendien wordt soja vaak gebruikt voor de productie van olie en van de emulgator sojalecithine. Tegenwoordig worden steeds meer sojaproducten op de markt gebracht. Parallel hieraan ontwikkelen zich wereldwijd meer soja-allergieën. Het toegenomen gebruik van soja in de voedingsmiddelenproductie kan leiden tot accidentele kruisbesmetting van voeding.

Zelfs kleine hoeveelheden van ca. 5 mg soja-eiwit kunnen voedselallergieën uitlokken. Daarom moet het allergeen in veel landen worden geëtiketteerd. Gly m1 tot Gly m6 worden beschouwd als de allergene eiwitten van de sojaboon De belangrijkste opslageiwitten zijn ß-conglycinine (Gly m5) en de hittebestendige glycinine (Gly m6). ß-conglycinine vertegenwoordigt het belangrijkste allergeen in de kindertijd. Glycinine en ß-conglycinine kunnen anafylactische reacties uitlokken bij allergische patiënten. Als één van de bovengenoemde eiwitten wordt gedetecteerd, bijvoorbeeld met een ELISA-test, moeten allergiepatiënten dit voedingsmiddel vermijden.

Detectie van soja in verwerkte voedingsmiddelen

Speciaal verwerkte of sterk verhitte voeding kan soja-eiwitten bevatten die niet worden herkend met gangbare analysemethoden (met uitzondering van RIDASCREEN®FAST Soya, artikelnr. R7102). De belangrijkste reden hiervoor is het ontbreken van voldoende antilichamen en een effectieve extractie. Naast de ELISA-test ontwikkelde R-Biopharm een lateral flow test die gebruikt kan worden om onbewerkte of sterk verhitte soja te detecteren op oppervlakken. RIDA®QUICK Soya (artikelnr. R7103) is een kwalitatieve immunochromatografische swabtest die wordt gebruikt voor hygiënemonitoring in productielijnen en in het laboratorium. Op dit moment is de RIDA®QUICK Soya test de gevoeligste lateral flow test om soja te detecteren op oppervlakken (0,5 μg soja-eiwit/100 cm²) en overtreft deze test andere analytische methoden omdat er ook verwerkt eiwit mee gedetecteerd kan worden. De antilichamen die in de test worden gebruikt, detecteren met name verhitte glycinine (Gly m6), een van de belangrijkste allergenen in soja, en ß-conglycinine (Gly m5), een ander belangrijk allergeen. Een extractie bij 100 °C leidt tot denaturatie van alle soja-eiwitten en maakt zo een efficiënte detectie met de antilichamen mogelijk.